Ένα από τα μεγαλύτερα επιχειρήματα κατά τις βιομηχανίας των ηλεκτρονικών παιχνιδιών
που οι περισσότεροι απολαμβάνουν στο σαλόνι τους ή το υπνοδωμάτιό τους, είναι πως τα
video games σε αποβλακώνουν, δεν σου προσφέρουν τίποτα, και γενικά είναι χαμένος
χρόνος. Πόση αλήθεια όμως περιέχουν αυτά τα επιχειρήματα; Μήπως η έλλειψη αρκετών
πληροφοριών είναι αυτό που δίνει τροφή σε όλη αυτή την κριτική, ή μήπως τελικά υπάρχει
αρκετή αλήθεια γύρω από τα όσα λέγονται για τα βιντεοπαιχνίδια;
Κατά καιρούς έχουν υπάρξει αρκετές μελέτες γύρω από το αν και κατά πόσο τα video
games επηρρεάζουν θετικά ή αρνητικά κάποιο άτομο, και μερικές από τις μελέτες
απέδειξαν εκπληκτικά αποτελέσματα, σε βαθμό που αρκετές κλινικές παγκοσμίως
συνιστούν το gaming ως ενασχόληση πολύ συχνά, πάντα όμως με μέτρο.
Σύμφωνα με μελέτη που διαξήγαγε το Harvard Medical School, και το οποίο εξέτασε
κυρίως τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να παρουσιαστούν σε κάποιο άτομο από την
υπερβολική ενασχόληση με το gaming, τα αποτελέσματα έδειξαν πως τα video games
μπορούν να βοηθήσουν τη σήμερον ημέρα όλα εκείνα τα άτομα που έχουν δυσκολία στο
να επικοινωνήσουν με άλλους γύρω τους για οποιονδήποτε λόγο, κοινωνικό ή λόγω
κάποιου θέματος υγείας. Παραδέχεται επίσης η εν λόγο μελέτη πως τα video games έχουν
χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στο παρελθόν από μεγάλα πανεπιστημία του εξωτερικού για
διάφορους εκπαιδευτικούς σκοπούς, με πιο εντυπωσιακό από όλους την χρήση τους για
την εκπαίδευση χειρούργων για το πως θα κάνουν τεχνικά πολύπλοκες εγχειρήσεις. Στην
ίδια μελέτη, παραδέχεται το Harvard Medical School πως τα βιντεοπαιχνίδια έχουν
χρησιμοποιηθεί και μάλιστα συνιστούνται για άτομα που πάσχουν από Αλτσχάιμερ, ή
βρίσκονται στα πρόθυρα της εν λόγο νόσου, καθώς η ενασχόληση με αυτά ενεργοποιεί
αρκετά μεγάλο μέρος των εγκεφαλικών κυττάρων που έχουν να κάνουν με την μνήμη.
Φυσικά δεν είναι όλα ρόδινα, καθώς η συγκεκριμένη μελέτη επιδυκνείει και τους κινδύνους
που κρύβονται πίσω από την διασκεδαστική αυτή ενασχόληση. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος
σχετικά με την υγεία είναι η έλλειψη εξάσκησης του σώματος, καθώς οι άνθρωποι εκείνοι
που αφιερώνουν όλο και περισσότερο χρόνο στα βιντεοπαιχνίδια τείνουν να εξαλείψουν
τον χρόνο που αφιερώνουν σε καθημερινή βάση για την εκγύμναση του σώματος τους, κάτι
που σε συνδιασμό με την κακή διατροφή μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε ανακοπή
καρδιάς σε κάποιες περιπτώσεις. Επιπλέον, υπάρχουν αρκετά πειστήρια που να
αποδυκνείουν πως η έντονη και πολύωρη ενασχόληση με τα videogames μπορεί να
οδηγήσει σε μικροτραυματισμούς- ιδιαίτερα στους τένοντες των καρπών- ή πόνους σε
συγκεκριμένα σημεία των καρπών και των χεριών. Τέλος, έχει αναγνωριστεί επίσημα από
τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας και ο εθισμός στα βιντεοπαιχνίδια ως υπαρκτό πρόβλημα
και για το οποίο έχει εντείνει τις προσπάθειές του για να αντιμετωπιστεί έγκαιρα,
περισσότερο στις μικρές ηλικίες, καθώς εκεί παρατηρείται περισσότερο το φαινόμενο αυτό.
Μια δεύτερη μελέτη, αυτή τη φορά από την κλινική Cleveland Clinic, έρχεται να αναδείξει
τα οφέλη των video games στις μικρές ηλικίες κυρίως. Σύμφωνα με την δική τους μελέτη η
οποία έλαβε υπόψιν της τα αποτελέσματα από τα τεστ που έγιναν σε περισσότερα από
2200 παιδιά ηλικίας από 8 εώς 12 ετών, αποδυκνύεται πως τα παιδιά που ασχολιούνταν με βιντεοπαιχνίδια για περισσότερες από 21 ώρες την εβδομάδα απέδιδαν πολύ καλύτερα στα
τεστ παρορμητικής συμπεριφοράς και στα τεστ μνήμης από τα παιδιά εκείνα που έπαιζαν
βιντεοπαιχνίδια λιγότερο από 21 ώρες την εβδομάδα ή και καθόλου. Ένα ακόμα θεαματικό
αποτέλεσμα που είχαν ήταν πως τα παιδιά που ασχολιόταν με το gaming επιδείκνυαν
μεγαλύτερη αύξηση της γκρι μάζας του εγκεφάλου τους σε σχέση με την αύξηση που
παρατήρησαν στα παιδιά που προτίμησαν άλλης μορφής ενασχόληση. Αυτό σύμφωνα με
την μελέτη οφείλεται στο γεγονός πως κατά την ενασχόληση με τα video games, ο
ανθρώπινος εγκέφαλος κατευθύνεται απευθείας στο τι πρέπει να κάνει ο παίκτης για να
πάει παρακάτω, κάτι που ενθουσιάζει τον παίκτη με αποτέλεσμα να εντείνει την
προσπάθεια του, άρα κατά συνέπεια να χρησιμοποιήσει ακόμα περισσότερο τον εγκέφαλο
του για να σκεφτεί την λύση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζει εκέινη τη στιγμή για να
καταφέρει να ολοκληρώσει το στόχο του. Σύμφωνα με την μελέτη αυτή, κάτι τέτοιο είναι
επιθυμητό, ιδιαίτερα για τα παιδιά, καθώς η αύξηση της γκρι μάζας του εγκεφάλου -η
οποία αποτελεί το μεγαλύτερο τμήμα του φλοιού του εγκεφάλου και το οποίο περιέχει
δισεκατομμύρια νευρώνες που είναι υπεύθυνοι για τον έλεγχο της κίνησης, των
αναμνήσεων και της κατεύθηνσης των συναισθημάτων- βοηθά τα παιδια να αναπτύξουν
μεγαλύτερη δεκτικότητα στη εκμάθηση και την προσαρμοστηκότητα.
Στη ίδια μελέτη αναφέρεται και η εκπληκτική ανάπτυξη που παρατηρήθηκε τόσο στον
συγχρονισμό χεριού και ματιού, όσο και στην ανάπτυξη της ικανότητας της συγκέντρωσης
στον στόχο για τα παιδιά εκείνα που απασχολήθηκαν με τα βιντεοπαιχνίδια. Αυτό φυσικά
οφείλεται στο γεγονός πως τα σημερινά παιχνίδια απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή στη
λεπτομέρεια και λεπτούς χειρισμούς, κάτι που απαιτεί από τους παίκτες συγκέντρωση και
καλή αντίδραση των χεριών όταν ο παίκτης αντιληφθεί αυτό που πρέπει να κάνει. Την ίδια
στιγμή λέει η ίδια έρευνα, οι gamers αναπτύσουν την ικανότητα τους να επανέρχονται σε
προηγούμενη ασχολία ή να ξεκινάνε μια καινούρια με μηδενική εμπειρία πολύ πιο εύκολα
σε σχέση με τουν non-gamers, όπως επίσης αποδεικνύονται καλύτεροι στο να κάνουν πολλά
και διαφορετικά πράγματα την ίδια στιγμή, όπως το να μαγειρεύουν δείπνο ενώ
ταυτόχρονα παρακολουθούν μια εκπομπή, την ώρα που πλένουν τα πιάτα.
Υπάρχουν κι άλλες μελέτες από διάφορα πανεπιστήμια του εξωτερικού που έχουν γίνει τα
τελευταία 10 χρόνια που πέραν των κινδύνων που αναφέραμε και στην πρώτη μελέτη,
δείχνουν και τα οφέλη που έχει να δώσει στην κοινωνία και στον ανθρώπινο οργανισμό η
ενασχόληση -σε λογικά πάντα πλαίσια- με τα video games, τόσο σε επίπεδο εκπαίδευσης
του εγκεφάλου όσο και στην κοινωνικοποίηση, αλλά και στην ψυχολογία του καθενός,
καθώς ας μην ξεχνάμε πως αρκετοί χρησιμοποιούν τα βιντεοπαιχνίδια ως συνεχή διέξοδο
τους από τα προβλήματα της καθημερινότητας τους.
Μία εξ αυτών έρχεται από το Forbes στις 15 Αυγούστου του 2022, στην οποία η
συγγραφέας Aileen Zaera αναφέρει τόσο τις ανησυχίες όσο και τα οφέλη της ενασχόλησης
με τα video games. Στο άρθρο της αναφέρει τα αποτελέσματα που κατάφερε να
συγκεντρώσει από έναν μεγάλο αριθμό ερευνών των τελευταίων 10 ετών και τα οποία
δημιουργούν την αίσθηση πως τα βιντεοπαιχνίδια μπορούν να βοηθήσουν κάποιο άτομο
όταν χρησιμοποιούνται με σύνεση.
Σύμφωνα με το άρθρο, πολλοί gamers αναπτύσουν κάποιου είδους εξάρτηση σε αυτά, η
οποία όμως δεν είναι ορατή όταν ασχολούνται με τα παιχνίδια αλλά όταν
συνναναστρέφονται με τον πραγματικό κόσμο, είτε λόγω της χαμηλής αυτοεκτίμησης που
τρέφουν για τον εαυτό τους είτε λόγω της επιθετικότητας και της τοξικότητας στον
περιβάλοντα χώρο του παιχνιδιού αυτού καθ’αυτού. Αναφέρεται επίσης πως το gaming μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη, έλληψη κίνητρου για οποιαδήποτε ασχολία πέραν
αυτού καθώς και ανυπομονησία που καταλήγει σε εμμονή, κάτι που περιγράφεται κοινώς
ως εθισμός.
Έχοντας αναφέρει όλα αυτά,το άρθρο συνεχίζει με τα θετικά των video games, όπως αυτά
που αναφέραμε και νωρίτερα, αναφέρωντας κυρίως πως μπορούν να προσφέρουν πολύ
υψηλή κοινωνική δραστηριότητα-για τα παιχνίδια που κάποιος παίζει με άλλους μέσω του
ίντερνετ- καθώς επίσης και το ότι μπορούν να προσφέρουν μια ιδιαίτερη μορφή
χαλάρωσης τόσο κατά την διάρκεια αλλά και μετά από στιγμές μεγάλης έντασης στην
καθημερινότητα κάθε ατόμου. Για τις μικρές ηλικίες το άρθρο αναφέρει πως το gaming
βοηθά στην ανάπτυξη της εφευρητικότητας και της δημιουργηκότητας όπως και την
ταχύτητα της σκέψης, καθώς τα βιντεοπαιχνίδια συνήθως απαιτούν από τον χρήστη
πολύπλοκες σκέψεις πολλές φορές, και ίσως στρατηγική σχεδίαση προκειμένου να
φτάσουν στο επόμενο επίπεδο. Στο άρθρο αναφέρεται ακόμα το ότι τα βιντεοπαιχνίδια
προτείνονται σε κλινικές περιπτώσεις όπως η χρήση τους στα άτομα τα οποία έχουν βιώσει
κάποιου είδους τραυματική εμπειρία ή έχουν προβλήματα άγχους και στρες ή προβλήματα
κάποιας μορφής συναισθηματικής εξάρτησης- ή απουσίας αυτής.
Εν κατακλείδι όλα τα αποτελέσματα δείχνουν πως τα video games είναι ένα χόμπυ, ή μια
ενασχόληση αν προτιμάτε, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον καθένα ως μέσο
διασκέδασης, χαλάρωσης, ακόμα και συναναστροφής με άλλους ανθρώπους, και όταν
αυτό γίνετε χωρίς να αποξενώνεται ο χρήστης από τον υπόλοιπο κόσμο και τις καθημερινές
του υποχρεώσεις, τότε μόνο καλό μπορεί να προσφέρει. Σαφώς και υπάρχουν κίνδυνοι
γύρω από αυτό, όπως αναφέραμε παραπάνω, όμως με σωστή διαχείρηση κάποιος έχει
περισσότερα να κερδίσει παρά να χάσει.